Excursie waar je energie van krijgt!

Indrukwekkend en verrassend. Dat was het algemene oordeel van de talrijke deelnemers aan de excursie naar de GDF SUEZ-kolen/biomassacentrale op de Maasvlakte. De nieuwe 1,2 miljard euro kostende centrale maakte indruk, maar ook de rit over Maasvlakte 1 en 2, voorafgaand aan het bezoek, was voor velen een eye-opener.

“Ik ben zeker 20-25 jaar niet meer in dit gebied geweest en dan is de grootte overweldigend”. vertellen Henk en Marga Kooijman. “Ook deze centrale is imponerend. Je krijgt toch nooit de kans iets dergelijks van zo dichtbij te zien!”

De nieuwe centrale van   GDF SUEZ, is in ieder geval kolossaal. De ketel, waar de stoom wordt geproduceerd is 110 meter hoog. De centrale is goed voor 800 megawatt en is daarmee, qua vermogen, de grootste van GDF SUEZ in Nederland. Het concern is de grootste energieproducent van de Benelux en één van de  leidende energiebedrijven ter wereld. Ruim 138.200 mensen werken er wereldwijd. In Nederland  zijn dat er bij de vijf dochter-ondernemingen ongeveer 9.500, waarvan zo’n 900 bij de elektriciteitstakenergietak. In de nieuwe centrale is het personeel straks in wisseldiensten 24 uur per dag actief. De centrale is kleiner dan de nieuwe 1080 megawatt centrale van E.ON, die op dezelfde Maasvlakte ook dit jaar commercieel moet gaan draaien.

Milieu
De twee kolencentrales hebben altijd ter discussie gestaan. De verstrekte vergunningen werden aangevochten door milieu-organisaties en omwonenden. Maar ondanks de oppositie gingen GDF SUEZ en E.ON op eigen risico van start met de bouw van hun centrales, omdat deze volgens hen ultramodern zijn en ruimschoots aan alle vereisten van vergunningen  en milieu voldoen. Bovendien wordt er tijdens het bezoek van de Havenvereniging-leden aan de centrale op gewezen dat er een  gat zit tussen de energie-behoefte en de mate waarin nieuwe “zwaar gesubsidieerde” energiebronnen in die behoefte kunnen voorzien (de zon schijnt immers niet altijd en er is niet altijd voldoende wind). En je alleen richten op schonere gascentrales, is onverstandig, omdat je dan als concern teveel afhankelijk wordt van één energiebron. 

Kolen
In de nieuwe centrale zullen voornamelijk kolen worden gestookt, die momenteel relatief goedkoop zijn, en speelt biomassa een ondergeschikte rol. Met de hitte van de gestookte kolen wordt het water dat door pijpen in de ketel wordt gepompt, omgezet in stoom. De stoom drijft onder hoge druk de turbine aan. Hieraan zit de generator. De stroom die de generator opwekt, wordt aan het elektriciteitsnet geleverd.

Maar ook al heeft de nieuwe kolencentrale van GDF SUEZ een rendement van “slechts” 46%, terwijl dat bij een gascentrale meer dan 60% procent is, dat rendement is al veel hoger dan dat van de oudere kolencentrales. Deze worden nu vervangen door een nieuwe schonere generatie, zo wordt benadrukt.

Want schoon is deze nieuwe centrale, zo blijkt uit de getoonde cijfers. De centrale zit wat de uitstoot van NOx (stikstofoxyden), SO (zwavel), vliegas en fijn stof betreft, onder de emissie-eisen. De centrale wordt tijdens de presentatie de schoonste in zijn soort ter wereld genoemd.

Recycling
Bovendien worden diverse  afvalproducten gerecycled tot gips, sintels voor de wegenbouw en gebruikt als grondstof voor de fabricage van cement en beton. Het afval dat overblijft wordt afgevoerd per boot, zoals bijna alles wat van en naar de centrale over water wordt vervoerd. En dat betekent een milieu- en verkeersvoordeel, omdat er veel minder vrachtwagens af en aan rijden.

Ondanks de dure grond, is er bewust gekozen voor de Rotterdamse haven als vestigingsplaats. Uiteraard omdat buurman EMO continu kolen kan leveren. En verder vanwege de overvloed aan koelwater omdat het dichtbij de zee ligt. Dat het verdeelstation op de Maasvlakte van electriciteitstransporteur Tennet dichtbij is, wordt ook als een pluspunt beschouwd.

CO2
E.ON Benelux en GDF SUEZ zijn de initiatiefnemers van ROAD. Zij vormen samen de joint venture Maasvlakte CCS Project C.V. ROAD staat voor Rotterdam Afvang en Opslag Demonstratieproject. Het is een van de grootste demonstratieprojecten ter wereld die op stapel staan voor de afvang en offshore opslag van CO2. Het doel van ROAD is een bijdrage leveren aan de innovatie van CCS. In de eerste plaats door de schaal te vergroten en grote hoeveelheden CO2 op te slaan. In de tweede plaats door de keten van afvang, transport en opslag in één project uit te voeren. Dit kan waardevolle technische, economische en organisatorische kennis opleveren die CCS verder kan helpen. Bij de voorbereiding van de bouw is volledig rekening gehouden met de mogelijke toepassing van afvang en opslag van CO2, Carbon Capture and Storage (CCS). Om de gigantische financiële middelen die nodig zijn om een project van deze omvang te realiseren wordt momenteel binnen de EU aanvullende steun van andere landen gezocht.

Europa
De commerciële start van de centrale is, als het proefdraaien zonder problemen verloopt, in de tweede helft van dit jaar. De provincie Zuid-Holland moet nog wel de Raad van State volledig overtuigen. De bestuursrechter en wetgevingsadviseur vernietigde de eerder door de provincie afgegeven Natuurbeschermingswet-vergunningen aan Electrabel GDF SUEZ en E.ON. De Raad van State vond dat door de provincie onvoldoende was onderbouwd welke problemen en milieuschade er zouden ontstaan door de cumulatieve effecten van de twee centrales en andere projecten op de Maasvlakte. Opposanten hopen dat hierdoor de elektriciteitswinning van de centrales alsnog wordt geblokkeerd.

Dubbel
Tijdens het afscheid van de excursiegangers spreken de gastheren de hoop uit dat de bezoekers een positiever beeld hebben gekregen van de centrale. En een peiling tijdens de rondrit over het terrein van de centrale en tijdens de nazit, leert dat er in ieder geval meer begrip is.

“Ik vond het verrassend om te horen dat deze centrale zo schoon is.”, roepen Marga en Henk Kooijman in koor. Ronald Bethlehem eigenaar van uitzendbureau voor engineers Symbiose-at-Work, vult aan:  “Ik heb er wel vertrouwen in dat het CO2-probleem technisch kan worden opgelost, maar voorlopig krijgen ze de businesscase niet rond. Dat is vervelend. Het is natuurlijk heel dubbel. Aan de ene kant willen we geen last van deze centrale hebben, maar we verwachten wel dat er goedkope stroom uit het stopcontact komt”.

Maureen Londema en Tabitha Vuijsts, die voor de eerste keer een excursie meemaken geven toe dat veel van de behandelde onderwerpen nieuw voor hen waren. “Het was heel technisch, maar we vonden het bijzonder interessant“,  vertellen ze.

Maureen: “Ik doe dit liever dan naar zo’n tuttenclub gaan, met een hoog rollator-niveau. Ik ben nu 70 jaar en heb ruim 25 jaar in de civiele dienst op de grote vaart gewerkt. Ik hou dus van varen en schepen en ben erg geïnteresseerd in de haven. En op deze manier kom je op de meest uiteenlopende plekken”.

“Dat klopt” zegt Tabitha Vuijst. “Ik woon sinds vijf jaar in Delfshaven met uitzicht op de Nieuwe Maas, Ik werk in Leiden, maar die haven trekt me enorm, dus ik hoop er ooit te kunnen werken. En deze excursie heeft die interesse alleen maar aangewakkerd. Ik vond het heel leuk en kijk uit naar de bijeenkomst over de piraterij.”